Η φιλολογική συζήτηση περί των παραγωγικών προτύπων της χώρας έγινε αναγκαστικά επίκαιρη τα τελευταία δύο χρόνια, όσο η επιδράμουσα πανδημία ανέτρεψε ευκολίες και έβαλε στο στόχαστρο τον τομέα των υπηρεσιών και πιο συγκεκριμένα, τη λεγόμενη βαριά βιομηχανία της χώρας μας, τον τουρισμό.
Το στρεβλό αυτό μοντέλο μιας χώρας που παράγει ελάχιστα και που αναγκάζεται να εισάγει μέχρι και… σκόρδα, δεν προβλημάτισε μέχρι σήμερα τους Έλληνες πολίτες και δεν τάραξε τη… μακαριότητα των πολιτικών μας ηγεσιών, διαχρονικά. Μέχρι που τα έσοδα του τουρισμού κατέρρευσαν το καλοκαίρι του 2020 και αντιληφθήκαν όλοι ότι η “μονοκαλλιέργεια” βλάπτει την οικονομία.
Το Ταμείο Ανάπτυξης κινδυνεύει να αποδειχθεί μια ακόμα χαμένη – αλλά και τελευταία-τελευταία – ευκαιρία για τη χώρα, αφού ο σχεδιασμός της αξιοποίησης των δεκάδων δισ. ευρώ που θα εισρεύσουν στη χώρα τα επόμενα χρόνια, δεν έγινε πάνω στη βασική ανάγκη αναπροσαρμογής των παραγωγικών και οικονομικών αναγκών της χώρας αλλά στην ευκολία της απορρόφησης πόρων με έργα και δράσεις όχι πάντα απαραίτητα και ενδεχομένως, στην εξυπηρέτηση συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων, εγχώριων ή… εξωχώριων… Η κυβέρνηση της ΝΔ δε διαβουλεύτηκε στοιχειωδώς το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας “Ελλάδα 2.0”, ούτε με τις πολιτικές δυνάμεις ούτε με τους παραγωγικούς φορείς ούτε με την Τοπική Αυτοδιοίκηση της χώρας και επομένως, η χρησιμότητά του στο τέλος κινδυνεύει να αποδειχθεί ισχνή.
Η Ήπειρος
Δύο τρανταχτά παραδείγματα που αυτές τις μέρες απασχολούν την Ήπειρο, αποδεικνύουν ακριβώς την έλλειψη πολιτικής βούλησης που θα αλλάξει τον ρου της ιστορίας, για την περιοχή μας και ομοίως, για το σύνολο της χώρας.
Ανακοινώθηκαν προ εβδομάδος, τα στοιχεία για τις αιτήσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα των “Νέων Αγροτών” του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Η Ήπειρος, στην οποία διατέθηκαν 33 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε 1.000 περίπου αιτήσεις, βρίσκεται στην ουρά της σχετικής κατάταξης, πάνω μόνο από Περιφέρειες που ζουν από τον τουρισμό (Αιγαίο και Ιόνια Νησιά) ή και που δεν παράγουν παραδοσιακά στον πρωτογενή τομέα, όπως η Αττική. Μια κατεξοχήν αγροτο-κτηνοτροφική περιοχή φαίνεται πως έχει εμπεδώσει την αλλαγή των παραγωγικών της προτύπων, εγκαταλείποντας δραστηριότητες που έζησαν γενιές και γενιές, των πατεράδων, των παππούδων και των προπαππούδων μας… Από τις 750 αιτήσεις που κατατέθηκαν, μπορεί να ενταχθούν στο πρόγραμμα πολύ λιγότερες, αν οι φάκελοι που θα αξιολογηθούν τους επόμενους μήνες, βρεθούν ελλιπείς.
Αυτό το γεγονός συνιστά αποτυχία για τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και λιγότερο για το κεντρικό κράτος, τα χρήματα δε που δεν θα αξιοποιηθούν στην Ήπειρο, προβλέπεται να δοθούν σε Περιφέρειες με περισσότερες αιτήσεις από τον αρχικό προϋπολογισμό τους και δεν πρόκειται να υπάρξει νέα προκήρυξη αλλά ένα καινούργιο πρόγραμμα, το 2023 πιθανόν. Την ώρα που η ανεργία στις νεαρές ηλικίες καλπάζει, οι νέοι δεν κατευθύνονται στα παραγωγικά επαγγέλματα, με τρόπο συστηματικό και οργανωμένο από το κράτος και τους τοπικούς φορείς, γιατί προφανώς, στο μυαλό των κυβερνώντων, το αύριο της χώρας και του τόπου δεν αποτελεί έγνοια τους, μιας και ξεπερνά τον εκλογικό ή τους εκλογικούς τους κύκλους…
Τον προβληματισμό αυτόν εξέφρασε μιλώντας στη ΒΗΜΑ Τηλεόραση το βράδυ της Τετάρτης, ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Στύλιος λέγοντας πως από πλευράς προβολής του προγράμματος, έγιναν οι ίδιες ακριβώς ενέργειες σε όλη τη χώρα, ώστε στην Κρήτη η υπερκάλυψη του προϋπολογισμού να φτάνει τις μιάμιση φορές πάνω από το αρχικό ποσό… Το κακό μάλιστα είναι πως σε επόμενες προκηρύξεις για νέους αγρότες, η Ήπειρος θα πάρει λιγότερα χρήματα, αφού τα προγράμματα αυτά φτιάχνονται κάθε φορά, βάσει του ενδιαφέροντος που υπήρξε στις αμέσως προηγούμενες προκηρύξεις…
Την ίδια ώρα, η ακαρπία των ελαιόδεντρων στην Άρτα έχει φέρει σε απόγνωση του παραγωγούς που ζητούν ενίσχυση από την πολιτεία. Όπως όμως, δήλωσε απαντώντας στο σχετικό ερώτημα ο κ. Στύλιος, η φετινή ακαρπία της ελιάς δεν οφείλεται μόνο στον παγετό αλλά και στην έλλειψη νερού! Αυτό λένε οι εισηγήσεις των υπηρεσιακών παραγόντων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, δείχνοντας ένα σοβαρό πρόβλημα της περιοχής μας: την απουσία αποστραγγιστικών και αρδευτικών έργων.
Για την Ήπειρο των πολλών νερών, αυτό συνιστά μια δεύτερη αποτυχία, γιατί η Τοπική Αυτοδιοίκηση και πάλι, δεν φρόντισε να φτιάξει τα έργα που θα διευκολύνουν την παραγωγική διαδικασία.
Τα δύο παραδείγματα του παρόντος κειμένου αποδεικνύουν την παντελή απουσία σχεδιασμού, σε ένα τομέα της οικονομίας που υποτίθεται είναι προνομιακός για την Ήπειρο, κατά τα λεγόμενα του Περιφερειάρχη. Η εποχή ωστόσο φαίνεται πως τον έχει ξεπεράσει και βλέποντας κάποιος τρίτος τα στοιχεία θα νομίσει ότι η Ήπειρος έγινε Χαλκιδική… ή Bansko…