Την ώρα που κάποιοι Δήμαρχοι – οι Ζίτσας, Πωγωνίου και Κόνιτσας – ζητούσαν στη διάρκεια της ιστορικής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Αναγκαστικού Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΔΣΑ), συναίνεση και συνεννόηση με τον Περιφερειάρχη Ηπείρου για να δοθούν λύσεις στα αδιέξοδα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Ήπειρο, εκνευρισμένος ο Αλ. Καχριμάνης καθύβριζε σε σημείο μηνύσιμο το προεδρείο του ΑΣΔΣΑ…
Η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Ηπείρου το μεσημέρι της Δευτέρας, χωρίς κανένα ενδιαφέρον ουσιαστικό, κρατούσε στραμμένο το βλέμμα όλων, προφανώς και του Περιφερειάρχη Ηπείρου, στην ιστορική απόφαση που τελικώς έλαβε κατά πλειοψηφία το Δ.Σ. του ΑΣΔΣΑ, για την κατάθεση αιτήματος προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας, ώστε ο ΑΣΔΣΑ (ή ΦΟΔΣΑ) να υπεισέλθει στη σύμβαση σύμπραξης που αφορά τη λειτουργία του εργοστασίου επεξεργασίας απορριμμάτων Ηπείρου και που ως τώρα, συμβαλλόμενα μέρη ήταν η Περιφέρεια Ηπείρου και η θυγατρική εταιρεία της ΤΕΡΝΑ, “Αειφορική Ηπείρου”. Αυτό επιβάλλει άλλωστε η τροπολογία του Υπουργείου Ανάπτυξης που ψηφίστηκε τέλη Ιουνίου, σε μια σαφή και αδιαμφισβήτητη πρόθεση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να αδειάσει τον “γαλάζιο” Περιφερειάρχη και να ξεδιαλύνει το χάος των απορριμμάτων που ο Αλ. Καχριμάνης επέφερε στην Ήπειρο, τα τελευταία 2,5 χρόνια. Εφόσον όμως, ο Αλ. Καχριμάνης δε μπορεί να βρίσει την κυβέρνηση Μητσοτάκη, έβγαλε τα απωθημένα του, για μια ακόμα φορά κατά της διοίκησης του ΦΟΔΣΑ!
Η μέρα ωστόσο, παραμένει ιστορική, αφού με την εξαίρεση μιας μειοψηφίας, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΑΣΔΣΑ αποφάσισαν να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα που θα καταστήσει τους Δήμους και δη το ανώτερο συλλογικό τους όργανο, τον ΑΣΔΣΑ, κυριαρχικά υπεύθυνους για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Αρνητικοί στην εισήγηση του προέδρου του ΦΟΔΣΑ Νίκου Καλαντζή ήταν οι Δήμαρχοι Ζίτσας Μιχάλης Πλιάκος, Πωγωνίου Κώστας Καψάλης και Ζαγορίου Γιώργος Σουκουβέλος, “παρών” ψήφισε ο Δήμαρχος Μετσόβου Κώστας Τζαφέας και Δήμαρχος Γ. Καραϊσκάκη Περικλής Μίγδος, ενώ “λευκή” ψήφο έδωσαν οι τρεις εκπρόσωποι της δημοτικής αρχής του Δήμου Ιωαννιτών, Γιώργος Αρλέτος, Βαγγέλης Πήχας και Βασίλης Βλέτσας, οι δύο εκπρόσωποι της δημοτικής αρχής του Δήμου Πρέβεζας Γιάννης Δαρδαμάνης και Κωνσταντίνος Ακρίβης, καθώς και ο Δήμαρχος Κόνιτσας, Νίκος Εξάρχου.
Η εισήγηση του προέδρου
Παρά τις ανησυχίες που υπήρχαν τις προηγούμενες μέρες, για ενδεχόμενο μποϊκοτάρισμα της κρίσιμης συνεδρίασης από τους αντιπολιτευόμενους τη διοίκηση Καλαντζή και τους συμπλέοντες με την Περιφέρεια Ηπείρου, υπήρξε αυξημένη συμμετοχή στη συνεδρίαση και απαρτία, ακόμα και από μέλη του Δ.Σ. που έκαναν διακοπές, όπως ο Δήμαρχος Αρταίων, Χρήστος Τσιρογιάννης…
Ο Νίκος Καλαντζής, πρόεδρος του ΑΣΔΣΑ, έκανε μια αναλυτικότατη εισήγηση, για την ανάγκη υποβολής του αιτήματος προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, προκειμένου να εφαρμοστεί η τροπολογία του Υπουργείου Ανάπτυξης, νόμος 4949/2022. Το αίτημα προς την Αποκεντρωμένη θα μπορούσε να κατατεθεί μόνο από τον πρόεδρο του ΦΟΔΣΑ, ωστόσο όπως είπε, ο κ. Καλαντζής, επέμενε να ψηφιστεί το αίτημα από το Δ.Σ. Στην επόμενη φάση, εκδίδεται η διαπιστωτική πράξη από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και για να γίνει αυτό πρέπει να συντρέχουν λόγοι όπως η σύσταση του φορέα (πληρούται), να υπάρχει οργανωτική διάρθρωση και οργανισμός εσωτερικής υπηρεσίας (πληρούται) και τέλος, να υπάρχουν διοικητικές υπηρεσίες στο ΦΟΔΣΑ, όπερ συμβαίνει επίσης. Ο κ. Καλαντζής ερμηνεύοντας πολιτικά την τροπολογία του Υπ. Ανάπτυξης τόνισε πως η κυβερνητική παρέμβαση δίνει ξεκάθαρη εντολή να αναλάβουν οι Δήμοι τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Ήπειρο, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και την εθνική νομοθεσία και είναι κατεύθυνση της πολιτείας να ενισχυθούν οι Φορείς Διαχείρισης.
Ακολούθως εξήγησε τους λόγους που καθιστούν απαραίτητη την εφαρμογή του νόμου:
- η άσκηση της αρμοδιότητας από τους Δήμους σε θεσμικό επίπεδο, είναι υποχρεωτική καθώς εδώ και χρόνια οι Δήμοι φωνάζουν και διεκδικούν να ασχοληθούν αποκλειστικά με τα του οίκου τους, να αποφασίζουν για τη διαχείριση των απορριμμάτων. “Εφόσον υπάρχει η νομοθετική ρύθμιση, το ενδεχόμενο άρνησης της τροπολογίας θα είναι ομολογία παραίτησης των Δήμων από τις αρμοδιότητες που απορρέουν από τον «Καλλικράτη»” τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Καλαντζής, σε μια αναφορά που σχολιάστηκε αρκετά από τους αντιδρώντες.
- Με την ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων, από την αποκομμιδή μέχρι τη διαχείριση της μονάδας επεξεργασίας, οι Δήμοι θα έχουν την ευκαιρία να εφαρμόσουν τον ΠΕΣΔΑ, από την πρώτη ενέργεια μέχρι την τελευταία. Σήμερα, οι Δήμοι και ο ΦΟΔΣΑ είναι αποκομμένοι από τη λειτουργία του εργοστασίου, δεν έχουν βασική πληροφόρηση για θέματα όπως η αναγκαστική αναβάθμιση της μονάδας που πρέπει να προχωρήσει ως το τέλος του 2023.
- Σε οικονομικό επίπεδο, με την υπεισέλευση του ΦΟΔΣΑ στις αρμοδιότητες της σύμβασης σύμπραξης, η λειτουργία της μονάδας θα ενταχθεί στον κανονισμό τιμολόγησης που συντάσσει κάθε χρόνο ο ΦΟΔΣΑ και θα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος η λειτουργία της μονάδας επεξεργασίας.
- Σε λειτουργικό επίπεδο, ο κ. Καλαντζής δήλωσε την πρόθεση να θεραπευτούν παραλείψεις της Περιφέρειας Ηπείρου, όπως ο ορισμός ανεξάρτητου ελεγκτή, ο οποίος θα λύνει τις διαφορές των δύο μερών, για να μη φτάνουν αυτές οι διαφορές στα δικαστήρια, όπως συμβαίνει σήμερα…
Ο κ. Καλαντζής εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι ο ΦΟΔΣΑ μπορεί να καταφέρει να σταθεί όρθιος στις προκλήσεις της διαχείρισης απορριμμάτων, και έκανε εκτενή αναφορά στα περιθώρια διαπραγμάτευσης του προστίμου που έχει επιβληθεί σε βάρος της Περιφέρειας Ηπείρου από το Διαιτητικό Δικαστήριο. Με δεδομένη τη στήριξη προς το ΦΟΔΣΑ από το Γενικό Γραμματέα Διαχείριση Αποβλήτων, ο κ. Καλαντζής υποστήριξε πως το πρόστιμο θα βαρύνει όσους Δήμους δεν πλήρωναν το εργοστάσιο ως σήμερα αλλά με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, υπάρχουν δυνατότητες μείωσης του προστίμου καθώς και αποπληρωμής με ευκολίες, μέσω ενός προγράμματος ληξιπρόθεσμων χρεών.
Καταλήγοντας ο κ. Καλαντζής έκανε λόγο για “ιστορική απόφαση” και επανέλαβε πως “μια ενδεχόμενη άρνηση θα είναι ομολογία παραίτησης των ΟΤΑ του α΄ βαθμού στην Ήπειρο να ασκήσουν την αρμοδιότητα που τους έδωσε ο “Καλλικράτης” και εδώ που επιμένει η ελληνική κυβέρνηση”.
Οι τοποθετήσεις
Τους τρεις αντιδημάρχους του Δήμου Ιωαννιτών εκπροσώπησε ο Βασίλης Βλέτσας. Ο κ. Βλέτσας μιλώντας και για λογαριασμό των Αρλέτου και Πήχα, τόνισε πως η νομοθετική ρύθμιση επαναφέρει στους Δήμους αρμοδιότητες που οι προηγούμενες διοικήσεις των νομαρχιακών ΦΟΔΣΑ είχαν εκχωρήσει στην Περιφέρεια. Εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις για τη διοικητική επάρκεια του ΑΣΔΣΑ που δεν ανταποκρίθηκε στη διάρκεια της θητείας του, με αποτέλεσμα τη διάρρηξη των σχέσεων με Δήμους της Ηπείρου. Στο τέλος της συνεδρίασης, δηλώνοντας “λευκό”, ο κ. Βλέτσας μίλησε για επερχόμενο “χαράτσωμα” των Ηπειρωτών και ζήτησε εξηγήσεις από τον πρόεδρο του ΦΟΔΣΑ για θέματα όπως το διαιτητικό κόστος, η μεταφορά του υπολείμματος κτλ. αλλά και δέσμευση ότι το κόστος του προστίμου που επιβλήθηκε στην Περιφέρεια Ηπείρου δεν θα μετακυλιστεί στους Δήμους (!).
Ο Χρήστος Τσιρογιάννης, Δήμαρχος Αρταίων, με την υπόκρουση… ρέγκε μουσικής, δήλωσε θετικός στην τροπολογία, και ζήτησε να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση στη νέα εποχή, χωρίς να ζημιωθούν οι Δήμοι.
Ο Γιάννης Δαρδαμάνης, αντιδήμαρχος του Δήμου Πρέβεζας, διαφώνησε με την εισήγηση του προέδρου και με το “ναι” ή “όχι” στην τροπολογία, μίλησε κι αυτός για το κόστος της διαιτησίας και εξέφρασε τη δυσφορία του κατά της διοίκησης Καλαντζή, για την επιλογή συνεργατών ως τώρα – είναι η “αριστερή χείρα του κ. Πατούλη” είπε συγκεκριμένα, για το νομικό σύμβουλο του ΦΟΔΣΑ, Χατζηγιαννάκη. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο έτερος αντιδήμαρχος Πρέβεζας Κ. Ακρίβης, ενώ αντίθετα ο εκπρόσωπος της αντιπολίτευσης Παύλος Σαραμπασίνας υπερψήφισε και χαρακτήρισε ιστορική την απόφαση.
Ο Γιάννης Λώλος, Δήμαρχος Ηγουμενίτσας, απαντώντας στην κριτική Δαρδαμάνη, είπε πως θα μπορούσαν να υπάρξουν στο μέλλον οι αποφάσεις για να ενώσουν ξανά τους Δήμους. Για την τροπολογία είπε πως ήρθε βεβιασμένα και ξαφνικά αλλά βάζει τα πράγματα στη σωστή διάσταση… Και έθεσε όλους προ του διλήμματος: ναι ή όχι στο διοικητικό μοντέλο που ισχύει σήμερα στη διαχείριση των απορριμμάτων, με κυρίαρχο το ΦΟΔΣΑ, με εναλλακτική το διαβαθμιδικό ΦΟΔΣΑ ή μια Ανώνυμη Εταιρεία…
Θετικός στην τροπολογία, με μια τοποθέτηση που απέδιδε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, ο Δήμαρχος Β. Τζουμέρκων Γιάννης Σεντελές, όπως και η Δήμαρχος Ν. Σκουφά Ροζίνα Βαβέτση, η οποία κάλεσε τους συναδέλφους της να “απογαλακτιστούν” από τον Περιφερειάρχη Ηπείρου.
Προβληματισμένος αλλά στο τέλος ψήφισε θετικά, ο Δήμαρχος Πάργας, Νίκος Ζαχαριάς. “Ναι” στην εισήγηση του προέδρου είπαν ακόμα ο Δήμαρχος Κ. Τζουμέρκων Χρήστος Χασιάκος και ο Δήμαρχος Σουλίου Γιάννης Καραγιάννης, που ζήτησε πράξεις από το ΦΟΔΣΑ άμεσα και όχι μετά τις διακοπές του Αυγούστου… Με επιφυλάξεις θετικός και ο Σπύρος Παππάς, Δήμαρχος Φιλιατών.
Τέλος, ο αντιπρόεδρος του ΦΟΔΣΑ, Θωμάς Μπέγκας τόνισε μεταξύ άλλων, απαντώντας σε πολλούς από τους… προλαλίσαντες ότι “καμία μα καμία ευθύνη δε φέρει η διοίκηση του Φορέα” για το πρόστιμο των 3,4 εκατ. ευρώ και πως κανείς δε μπορεί να εγγυηθεί γραπτώς σήμερα ότι ούτε ένα ευρώ δεν θα επιβαρύνει τους δημότες της Ηπείρου. Απαιτείται ωστόσο μαχητική διεκδίκηση από το ΦΟΔΣΑ την επόμενη μέρα, για να αποφευχθεί αυτό.
Ο Χρήστος Ντακαλέτσης, πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου, σημείωσε πως είναι διαδικαστικού χαρακτήρα μια απόφαση του ΔΣ του ΑΣΔΣΑ, η οποία απλά θα εναρμονιστεί με τη νομοθετική ρύθμιση που ψήφισε η κυβέρνηση. Θύμισε δε πως ήταν αυτός που στη συνάντηση των Δημάρχων στην Άρτα με τον Υπουργό Εσωτερικών, είχε προτείνει να αναληφθεί από την κυβέρνηση νομοθετική πρωτοβουλία για να λήξη η διαπάλη με την Περιφέρεια. Από τη Διαιτησία μεταξύ Περιφέρειας και ΙΦΣ, πρόσθεσε, μόνο δύο πράγματα γνωρίζουμε: 3,5 μαζί με τους τόκους είναι το ύψος του προστίμου σήμερα και δεύτερον ότι έχει συνομολογηθεί μεταξύ Περιφέρειας Ηπείρου και “Αειφορικής Ηπείρου” ότι οι αποφάσεις του Διαιτητικού Δικαστηρίου είναι αμετάκλητες και πως τα δύο μέρη παραιτούνται από κάθε δικαστική προσφυγή ενώπιον δικαστηρίου. “Εφόσον περιέλθει η διαχείριση της ΜΕΑ στο Φορέα θα μπορούμε να μιλάμε για περαιτέρω ενέργειες του Φορέα. Πώς μπορούμε να μιλάμε για θέματα που δε γνωρίζουμε σήμερα;” αναρωτήθηκε ψηφίζοντας θετικά.
Οι αρνητικοί
Σκληρά επικριτικοί για τη διοίκηση Καλαντζή, οι Δήμαρχοι Πωγωνίου, Ζίτσας και Ζαγορίου, είπαν “όχι” στην τροπολογία, αρνούμενοι ουσιαστικά να εφαρμόσουν ψηφισμένο νόμο από το ελληνικό κοινοβούλιο! Ο Μ. Πλιάκος άρχισε να κινδυνολογεί μιλώντας για αυξήσεις των ανταποδοτικών τελών που θα επιβάλλει ο ΦΟΔΣΑ και για “επιστροφή των διαγωνισμών των 37 εκατ. ευρώ”. Ο Κώστας Καψάλης θυμήθηκε για μια ακόμα φορά ότι… είναι ΠΑΣΟΚ, ωστόσο στηρίζει τον Περιφερειάρχη… και μίλησε χωρίς να εξηγήσει περισσότερο, για “κομματικές αντιπαραθέσεις και κομματικά παιχνίδια” των “γαλάζιων” αυτοδιοικητικών στην Ήπειρο! Τάχθηκε υπέρ της συνεργασίας με τον Περιφερειάρχη Ηπείρου, προκειμένου να υπάρξει μια ομαλή μετάβαση. Τα ίδια είπε και ο Γιώργος Σουκουβέλος, Δήμαρχος Ζαγορίου, ζητώντας από το ΦΟΔΣΑ απαντήσεις για το πρόστιμο που θα μπορούσε να πάρει από το… “φίλο του” όπως είπε, Περιφερειάρχη…
Αρνητικός στην ίδια γραμμή, αν και τελικά ψήφισε “λευκό” και ο Δήμαρχος Κόνιτσας, Ν. Εξάρχου. Αναρωτήθηκε γιατί δεν υπάρχει συνεργασία με τον Περιφερειάρχη… και την απάντησε του έδινε προφανώς, λίγο αργότερα ο Αλ. Καχριμάνης, καθυβρίζοντας τους Δημάρχους…
Ο Κώστας Τζαφέας, Δήμαρχος Μετσόβου, δήλωσε πολύ προβληματισμένος και «παρών», όπως και ο Δήμαρχος Γ. Καραϊσκάκη Περικλής Μίγδος.