Με γενικόλογες αναφορές στους στόχους του Υπουργείου Εσωτερικών για την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη, την αναβάθμιση των υπηρεσιών και την ενίσχυση των υλικών και των ανθρώπινων πόρων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η Υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως δεν είπε πολλά για τα άμεσα σχέδια της κυβέρνησης σχετικά με αλλαγές στη λειτουργία των δύο βαθμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κατά την αναμενόμενη ομιλία της στο τακτικό, ετήσιο γενικό συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος που φιλοξενείται Τετάρτη και Πέμπτη, στην πόλη των Ιωαννίνων.
Η Υπουργός Εσωτερικών από τον περασμένο Ιούνιο, δεν έδειξε να έχει μπει για τα καλά στα… παπούτσια του νέου υπουργικού της ρόλου, μετά το Υπουργείο Παιδείας, κατά την πρώτη θητεία και κυβέρνηση Μητσοτάκη, και ξεκινώντας την ομιλία της, υποστήριξε πως στην παρούσα συγκυρία η Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων, έχοντας αναβαθμισμένο ρόλο και αρμοδιότητες και συνολικά ένα νέο σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο για πιο εξορθολογισμένους και λειτουργικούς ΟΤΑ, με πιο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό. Έχοντας όπως είπε, ως βασικό στόχο την εξυπηρέτηση του πολίτη που είναι και ο αποδέκτης των ποιοτικών υπηρεσιών της πολιτείας, αναφέρθηκε η κ. Κεραμέως σε δύο βασικούς προγραμματικούς άξονες: το νέο θεσμικό πλαίσιο για τους ΟΤΑ και το ανθρώπινο δυναμικό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Αναφερόμενη στο πρώτο, μνημόνευσε τους νόμους της προηγούμενης κυβέρνησης που αποκατέστησαν την κυβερνησιμότητα των ΟΤΑ, δίνοντας τη δυνατότητα να διοικούν αυτοί που εκλέχτηκαν από τους πολίτες στις εκλογές του 2019. Δευτερευόντως, η κ. Κεραμέως μίλησε για το νέο πλαίσιο λειτουργίας των ΟΤΑ που νομοθετήθηκε πριν από δύο περίπου μήνες, έχοντας ως στόχο τον εξορθολογισμό λειτουργίας τους, την αναβάθμιση σε κάθε επίπεδο με την ενσωμάτωση των νομικών προσώπων των Δήμων στον πυρήνα λειτουργίας τους, με την αναβάθμιση αρμοδιοτήτων και τις οικονομίες κλίμακας που επιδιώκονται για την καλύτερη οργάνωση και διαχείριση στους ΟΤΑ. Μίλησε ειδικά επίσης, για τη θεσμοθέτηση της διμηνιαίας συνεδρίασης του Περιφερειακού και του Δημοτικού Συμβουλίου όπου εν είδει κοινοβουλευτικού ελέγχου, θα τίθενται όλα τα θέματα που σήμερα συζητιούνται στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση των συλλογικών οργάνων. Τέλος, έκανε ειδική αναφορά στο σχεδιασμό νομοθέτησης δεικτών ποιότητας για Δήμους και Περιφέρειες που θα επιτρέπουν την αξιολόγηση των ΟΤΑ αλλά και τη δημόσια λογοδοσία τους, αφού οι πολίτες θα μπορούν να γνωρίζουν πράγματα για τη λειτουργία Δήμων και Περιφερειών.
Όσον αφορά το προσωπικό, η κ. Κεραμέως παραδέχτηκε πως πρέπει να προχωρήσουν πιο γρήγορα οι προσλήψεις στους ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, αφού ήδη τα τελευταία χρόνια δόθηκαν 5.500 θέσεις. Πρόσφατα, 2.200 επιπλέον προσλήψεις εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο αλλά αυτό δεν αρκεί, όπως παραδέχτηκε. Χρειάζεται να επιταχυνθούν οι ρυθμοί του ΑΣΕΠ στις διαδικασίες πρόσληψης και ακολούθως, για την ποιοτικότερη λειτουργία των ΟΤΑ θα αξιοποιηθούν τα εργαλεία της Τεχνητής Νοημοσύνης, η ψηφιοποίηση κτλ.
Ως Υπουργός των δημοσίων υπαλλήλων, η κ. Κεραμέως ανέφερε πως στον προϋπολογισμό του 2024 που ψηφίζεται εντός των ημερών, για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια δίνονται αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους.
Καταλήγοντας, η Υπουργός σημείωσε πως η επόμενη πενταετία πρέπει να βρει τα δύο μέρη, πολιτεία και Τοπική Αυτοδιοίκηση, σε μια καλύτερη δυνατή συνεργασία.
Ανακοινώσεις από Λιβάνιο
Οι ανακοινώσεις για τις επόμενες παρεμβάσεις του Υπουργείου Εσωτερικών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση εξειδικεύτηκαν από τον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών, κ. Θεόδωρο Λιβάνιο.
Η απάντηση του Υπουργού στις αναφορές όσων μίλησαν ως εκείνη την ώρα, είχε να κάνει με τις αρμοδιότητες των δύο βαθμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που είναι το κεντρικό ζητούμενο μετά και την καταστροφή της Θεσσαλίας. Ο κ. Λιβάνιος ξεκίνησε την ομιλία του από τους Περιφερειάρχες που δεν επανεξελέγησαν στις εκλογές του Οκτωβρίου και έκανε ειδική αναφορά στον απερχόμενο Περιφερειάρχη Θεσσαλίας.
Μετά από τρεις θητείες αιρετής Περιφέρειας, “ήρθε η ώρα να συστηθούμε”, είπε εισαγωγικά ο αναπληρωτής Υπουργός. “Εμείς είμαστε το κεντρικό κράτος, πρέπει να χαράσσουμε το γήπεδο και την κεντρική πολιτική. Εσείς είστε οι αρμόδιοι για την Περιφέρειά σας, οι Δήμοι πρέπει να είναι αρμόδιοι για τους Δήμους” είπε απευθυνόμενος προς τους Περιφερειάρχες και ζήτησε να υπάρξει μια βασική συμφωνία για να φτιαχτεί μια πραγματική Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση. Πολλά πρέπει να αλλάξουν, σημείωσε, οι Περιφέρειες Αττικής και Θεσσαλονίκης πρέπει να έχουν ρόλο στο συγκοινωνιακό, ανέφερε για παράδειγμα.
Σύμφωνα με τον κ. Λιβάνιο, οι αιρετές Περιφέρειες δημιουργήθηκαν πριν από 13 χρόνια, αλλά η κατανομή των αρμοδιοτήτων δεν έγινε ποτέ. “Υπάρχει διάθεση να πάρουμε μία μία αρμοδιότητα, οι Δήμοι να περιοριστούν στα ξεκάθαρα δικά τους” τόνισε και σημείωσε πως Κώδικας Περιφερειών δεν υπάρχει… Οι Περιφέρειες λειτουργούν με τον Κώδικας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων του 1995, με τον “Καλλικράτη” και μία σειρά νόμων που θέλουν δέκα δικηγόρους για να αντιληφθεί κανείς πως λειτουργούν βασικά πράγματα. Η σύνταξη ενός ενιαίου Κώδικα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης είναι απαραίτητος, να συμφωνήσουμε πώς εκλέγονται οι αρχές, και ως προς αυτό άφησε ανοιχτό να αλλάξουν πολλά και από τον εκλογικό νόμο που ίσχυσε τον περασμένο Οκτώβριο (ήταν καλό το 150%, χωρικοί αντιπεριφερειάρχες να είναι σε ενιαίο ψηφοδέλτιο, κτλ.).
Επόμενα θέματα που πρέπει να απασχολήσουν το διάλογο με το Υπουργείο, είναι το θέμα της διακυβέρνησης, οι αρμοδιότητες του Περιφερειακού Συμβουλίου και το σύστημα διακυβέρνησης, η λογοδοσία, η καταστατική θέση των αιρετών, κτλ. Απαιτείται στην επόμενη Συνταγματική Αναθεώρηση να ακουστεί η φωνή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να γίνεται αναφορά σε Δήμους και Περιφέρειες σαν οργανωμένη μορφή Αυτοδιοίκησης που δεν υπάρχει στον ισχύον Σύνταγμα.
Στις σημαντικές ανακοινώσεις του αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών περιλαμβάνεται η αναφορά ότι το Μάιο θα είναι έτοιμοι οι δείκτες απόδοσης των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού. Δε διευκρίνισε ωστόσο, αν πέραν του ελέγχου από τους πολίτες της αποτελεσματικότητας των διοικήσεων, το σύστημα αυτό θα συνδέεται και με τη χρηματοδότηση Δήμων και Περιφερειών.
Οι χαιρετισμοί των κομμάτων
Στο συνέδριο της ΕΝΠΕ χαιρέτισαν ως είθισται, εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Τη ΝΔ εκπροσώπησε η νεοεκλεγείσα γραμματέας της Πολιτικής Επιτροπής Μαρία Συρεγγέλα που υπερασπίστηκε πολύ σύντομα το έργο της νυν και της προηγούμενης κυβέρνησης της ΝΔ.
Αναλυτική υπήρξε στην τοποθέτησή της η Βουλευτής Βοιωτίας του ΣΥΡΙΖΑ, τομεάρχης Εσωτερικών, Γιώτα Πούλου που άσκησε κριτική στην κυβέρνηση Μητσοτάκη της πρώτης και της δεύτερης τετραετίας, κατηγορώντας την ότι δημιούργησε ένα ελλιπές και δυσλειτουργικό πλαίσιο λειτουργίας των ΟΤΑ, με ένα κύμα “απορρυθμιστικών επιθέσεων” και με νομοθετήματα που δεν εφαρμόστηκαν.
Ο Σωτήρης Ζαρπαλάς, ως μέλος της ΠΕ του ΠΑΣΟΚ, αναφέρθηκε στις προτάσεις του κόμματος για πραγματική αποκέντρωση, κάτι που θα αποτελέσει προτεραιότητα στη νέα μεταρρύθμιση που θα προτείνει ενόψει των επόμενων εκλογών το κόμμα του, με στόχο την ουσιαστική αποκέντρωση της Αυτοδιοίκησης και την πλήρη χειραφέτηση των τοπικών κοινωνιών.
Ο Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής της “Λαϊκής Συσπείρωσης”, Γιάννης Πρωτούλης άσκησε κριτική στα κυβερνητικά πεπραγμένα, αναφερόμενος στις καταστροφές της Θεσσαλίας και μίλησε για τις ελλείψεις στις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας, σε μέσα, εξοπλισμό και ανθρώπους.
