Στο πλαίσιο της αναμενόμενης νομοθετικής πρότασης της Επιτροπής για μια εναρμονισμένη υποχρεωτική διατροφική επισήμανση των τροφίμων στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας (Front of Pack Nutrition Labelling = FOPNL), με ορίζοντα το τέλος του 2022, πέντε κράτη μέλη (Ελλάδα, Ιταλία, Κύπρος, Ουγγαρία, Ρουμανία) συντονίζουν τις θέσεις τους ενόψει της τελικής διαβούλευσης.
Βασικός στόχος των πέντε κρατών μελών είναι να υιοθετηθούν τέτοια κριτήρια αξιολόγησης των διατροφικών χαρακτηριστικών του τροφίμου, ώστε το εναρμονισμένο σχήμα που θα επιλεγεί να παρέχει ορθή πληροφορία στον καταναλωτή, για το διατροφικό περιεχόμενο του τροφίμου, παρέχοντας τη δυνατότητα να κάνει ενημερωμένες, υγιεινές και βιώσιμες επιλογές τροφίμων. Για την Ελλάδα, είναι σημαντικό το ενιαίο σχήμα να μην επιφέρει αδικαιολόγητη διάκριση των τροφίμων, με ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις στη διατροφική κατάταξη ορισμένων εμβληματικών ελληνικών προϊόντων (π.χ. ελαιόλαδο, ελιές, φέτα, στραγγιστό γιαούρτι, μέλι, κλπ).
Επί αυτού, έχουν εργαστεί για την εκπόνηση κοινών θέσεων προκειμένου να υποστηριχθούν οι κατωτέρω θεμελιώδεις αρχές:
i. Την αναγκαιότητα για διατροφική εκπαίδευση, ώστε οι πολίτες να μπορούν να κάνουν συνειδητές επιλογές, προσαρμοσμένες στις προσωπικές τους ανάγκες και συνθήκες.
ii. Κάθε τρόφιμο θα πρέπει να εξετάζεται ως μέρος του ευρύτερου πλαισίου των καθημερινών απαιτήσεων μιας υγιεινής διατροφής. Οι μορφές FOPNL που βασίζονται σε τυποποιημένες ποσότητες, ανεξάρτητα από τις μέσες μερίδες που καταναλώνονται συνήθως, μπορούν να μεταφέρουν στρεβλά μηνύματα. Το εναρμονισμένο σχήμα της ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει τη σωστή ισορροπία όλων των ομάδων τροφίμων και να μην επιφέρει τεχνητό διαχωρισμό μεταξύ “υγιεινών” και “ανθυγιεινών” τροφίμων.
iii. Το ενιαίο σχήμα της ΕΕ πρέπει να σέβεται τη διατροφική κουλτούρα και τις τυπικές δίαιτες κάθε κράτους μέλους και να μην εισάγει διακρίσεις εις βάρος των παραδοσιακών τροφίμων. Πρέπει να αποφευχθεί το παράδοξο να δαιμονοποιούνται παραδοσιακά προϊόντα, τα οποία διαδραματίζουν θετικό ρόλο στη διατροφή, εφόσον καταναλώνονται στην κατάλληλη ποσότητα.
iv. Η προσέγγιση που βασίζεται στην αξιολόγηση της συνολικής διατροφικής αξίας ενός τροφίμου με χρήση διαβαθμισμένων δεικτών, όπως ήδη υπάρχει στην αγορά ορισμένων κρατών μελών, αντιβαίνει τις προαναφερθείσες αρχές αποτελώντας μεγάλο θέμα ανησυχίας, καθώς δημιουργεί στρεβλές εντυπώσεις στον καταναλωτή.
Συμπερασματικά, το εναρμονισμένο σχήμα που θα επιλεγεί πρέπει να βασίζεται σε ολοκληρωμένα επιστημονικά κριτήρια και να είναι τεκμηριωμένο, αντικειμενικό, αμερόληπτο και συνεπές με τις εθνικές διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είναι ουδέτερο και να περιορίζεται στη μεταφορά της πληροφορίας που αποτυπώνεται στον πίνακα διατροφικής δήλωσης κάθε τροφίμου.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα, μαζί με τα υπόλοιπα τέσσερα κράτη μέλη, προετοιμάζουν την αποστολή κοινού εγγράφου προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Επιτροπής, με σκοπό να ληφθούν επαρκώς υπόψη οι ανωτέρω αρχές, κατά την επεξεργασία της επικείμενης νομοθετικής πρότασης.
